Sona TOMAÇ
El yazma denildiğinde akla hat, tezhip, tasvir, cilt, kat’ı, ebru gibi pek çok farklı sanat dalı gelmektedir. Her ne kadar kitabın metnini görselleştiren resimler ilk bakışta dikkatleri üzerine çekse de diğer nitelikleri ile el yazmaları bir bütündür ve bu sanatlar yüzyıllar boyu süregelen karakteristik özellikleriyle bir kültür oluşturmuştur. Gerek akademik gerekse sanatsal çalışmalara konu olan İslam kitap sanatları konusundaki öncü isimlerden biri ise Prof. Dr. Zeren Tanındı’dır. Profesör Tanındı, İstanbul Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nde tamamladığı lisans eğitimin ardından 1984 yılına kadar Topkapı Sarayı Kütüphanesi’nde görev yapmış ve burada her biri birbirinden değerli ve özel birçok eseri inceleme olanağı bularak alanında uzmanlaşmıştır. Ardından Bursa’ya taşınmış, bir süre Bursa Kültür Müdürlüğü’nde çalışmalarını devam ettirdikten sonra Uludağ Üniversitesi’ne geçerek 1994 yılında Sanat Tarihi Bölümü’nü kurmuştur. Yurt içi ve yurt dışında birçok akademik çalışma ve projeler yürüten Zeren Tanındı, emekliliğinden sonra Sabancı Müzesi, Sadberk Hanım Müzesi gibi kurumlara danışmanlık yapmış; Geleneksel Sanatlar Derneği’nin kitap sanatları alanında düzenlediği birçok etkinlikte de bizzat yer alarak, önemli destekler sunmuştur. Zeren Tanındı Armağanı, İslam Dünyasında Kitap Sanatı ve Kültürü başlıklı armağan kitap projesi, lisansüstü çalışmalarını Zeren Tanındı ile tamamlayan Dr. Aslıhan Erkmen ile Dr. Şebnem Tamcan Parladır’ın girişimi ve editörlüğünde gerçekleştirilmiştir. Alanında uzman ve çalışmaları sırasında bir şekilde Zeren Tanındı’yla yolları kesişmiş meslektaşlarının kaleme aldığı 51 makaleden oluşan bu eserde, el yazma sanatının ve kültürünün klasik konularının yanı sıra kodikoloji, konservasyon, okuma ve biriktirme kültürü gibi farklı alanlara da değinilmiştir. Kitaptaki kimi makaleler Zeren Tanındı için özel olarak kaleme alınmış; daha önce incelenmemiş konu ve eserleri kapsayan özgün yazılardır. Zeren Tanındı Armağanı, İslam Dünyasında Kitap Sanatı ve Kültürü adlı eserin danışmanlığını Prof. Dr. Serpil Bağcı üstlenirken, tasarımını Zeren Tanındı ile yüksek lisans tezini tamamlayan Gönül Kaya yapmıştır ve eser bu yanıyla bir vefa kitabı olarak da nitelendirilebilir. Geleneksel Sanatlar Derneği’nin Armağan Kitapları serisinin dördüncü eseri olan Zeren Tanındı Armağanı, Eylül 2015’ten bu yana Türkiye’de ve dünyada meydana gelen her türlü olumsuz duruma karşın tamamlanmış; akademik dünyanın ve tüm kitap sanatları ilgililerinin faydasına sunulmuştur.
