Prof. Dr. Mehmet MEMİŞ
ORCID: 0000-0002-7962-3782
Bilindiği gibi Osmanlı kültüründe yazma kitapların başında Mushaflar gelmektedir. Kitap sanatlarının en seçkin örneklerini de bu eserler üzerinde görmek mümkündür. Ancak başka alanlarda yazılmış olup hat, tezhip, minyatür ve ciltleriyle sanat değeri taşıyan eserlerin sayısı da bir hayli fazladır. Müze ve kütüphanelerimizi zenginleştiren bu tür eserler arasında evrâd kitapları önemli yer tutmaktadır. Bu makalede, Osmanlı toplumunda yaygın olarak yazılıp okunan Delâilü’l-Hayrât adlı küçük boyutlu evrâd kitapları ve bunların ihtiva ettiği sanat unsurları ele alınacaktır. Şâzeliyye tarikatının Cezûliyye kolunun kurucusu, Kuzey Afrikalı sufi Muhammed b. Süleyman el-Cezûlî (ö. 870/1465) tarafından derlenmiş olan mecmua, Hz. Muhammed için okunan salavat-ı şerife ve çeşitli duaları içermektedir. Cezûlî’nin bu risalesi müritleri arasında bir tarikat evrâdı olarak okunmuş ve çok sayıda istinsah edilmiştir. Delâilü’l- Hayrât yazmalarının çoğu imzasız olmakla birlikte ünlü hattatların kaleminden çıkmış ve diğer kitap sanatları bakımından da üstün değere sahip bir hayli seçkin örneği bulunmaktadır.
OSMANLI KİTAP SANATLARINDA DELÂİLÜ’L-HAYRÂT EL YAZMALARI
